Op de foto hierboven zie je Erasmus en Paul van de film Ideal Home. Ze zijn een kibbelend paar met een extravagant leven. Erasmus is een veeleisende, populaire beroemdheid die culinaire kookprogramma’s maakt en boeken schrijft. Paul is zijn onzekere partner. Hun leven komt op zijn kop te staan als een tienjarige jongen opduikt die beweert de kleinzoon van Erasmus te zijn. Noch Paul, noch Erasmus, zijn klaar om hun extravagante levensstijl op te geven om ouders te zijn, maar dit kleine kind heeft het een en ander in zich om hen iets te leren over de waarde van het gezin. Bekijk de trailer hieronder:

Ik heb zo hard gelachen tijdens deze hilarische en ontroerende film! En ondanks de absolute mafheid en het zogenaamde “non-parenting” van de mannen, kan deze film ons als ouders JUIST 3 prachtige dingen over ouderschap leren!

1. LACH, ALS JE MOET LACHEN

In de film houdt het jongetje Bill in de klas een spreekbeurt over homo zijn. Op een gegeven moment zegt hij: “Iemand die homoseksueel is, mag je nooit een van de 3 volgende woorden noemen”. Hij noemt in de klas vervolgens 3 scheldwoorden, waaronder “kontneuker”. De hele klas moet keihard lachen. De juf schrikt enorm en vermaand het jongetje na elk woord te stoppen en zijn mond te houden.

In de scene erna zit de juf met Erasmus en Paul aan een tafel, om te bespreken wat er gebeurd is. De 2 liggen helemaal in een deuk als ze het verhaal horen. Ze lachen zich helemaal suf om de spreekbeurt van Bill. De juf kijkt geschrokken naar deze 2 mannen, die zo om de situatie moeten lachen en ze vermaand de 2 heren dat het een serieuze zaak is. Maar de mannen komen niet meer bij van het lachen.

Wat vind ik hier nu van? De juf’s advies volgen? Of zo reageren als Erasmus en Paul? Het is een van de meest vastgeroeste ideeën, dat wanneer we kinderen iets willen leren, we serieus daar over moeten zijn. Laatst postte een moeder hier ook al ergens in een Facebook groep over. Een meme met de tekst “Het moeilijkste van ouderschap is om je lach in te houden als je kind iets doet wat niet mag”.

Dit idee, dat kinderen ons niet respecteren of niet luisteren als we niet een soort serieus masker op zetten, stamt uit opvoedboeken uit de 1800-zoveel. We zijn inmiddels 200 jaar verder en hebben dit idee trouw van generatie op generatie doorgegeven, zonder eens te kijken of het überhaupt wel klopt.

Mijn respons? Doe als Erasmus en Paul in de film! Hou je lach niet in! Waarom? Vaak is het gebruik van dit soort scheld-woorden in eerste instantie onschuldig en experimenterend, zoals ook in de film het geval is. Verbieden maakt het opeens “fout” en daarmee ook nog eens spannender en aantrekkelijker.

Daarnaast werkt verbieden en streng doen ook niet; het werkt “stiekem doen” en “liegen” in de hand. Het gedrag blijft, alleen vindt het doorgaans buiten ons zicht plaats. Voor hoevelen van ons heeft zo’n verbod van onze ouders nou geholpen?? De meesten van ons kunnen zo nu en dan schelden als een oude zeeman! Ik in ieder geval wel. Het heeft dus absoluut geen zin om er mee om te gaan zoals de juf doet.

Bovendien, als we iets willen leren aan kinderen, leren ze beter als we ons authentieke zelf zijn. Wat ik daarmee bedoel is dat wanneer we een soort “volwassen rol spelen“, terwijl we eigenlijk willen lachen, het niet echt voelt. En dat kinderen dan eerder niet iets van ons aannemen, in tegenstelling tot wanneer ze voelen dat we zelf achter onze boodschap staan + we in verbinding staan met hen, in plaats van als een alwetende half-god boven hen te hangen. Wanneer we authentiek in verbinding met onszelf staan en daardoor ook met ons kind, komt onze boodschap eerder over.

Dus wil je liever niet dat je kind bepaalde woorden gebruikt, dan zijn er veel effectievere manieren dan een serieus gezicht opzetten en je kind de les lezen. Manieren die niet alleen effectiever maar ook nog eens leuker zijn dan die serieuze ouder te spelen; namelijk jezelf zijn + spelenderwijs je kind het vloeken ontmoedigen. En dat begint dus met jezelf toe te staan om in de lach te schieten als je voelt dat je moet lachen. Dus dank Erasmus en Paul voor dit prachtige voorbeeld!

2. Voorzien in ieders behoeften

Wanneer Bill aan komt bij het huis van Erasmus en Paul, hebben de twee totaal geen zin in een kind. Ze zijn op dat moment aan het feesten met enkel volwassenen en het bezoek van de kleine Bill overvalt hen. Wanneer de gasten op een gegeven moment een voor een spontaan naar huis besluiten te gaan, zodat het stel een moment met de jongen Bill heeft, wordt het de heren te veel. Erasmus en Paul balen hier compleet van! Een kind opvoeden? Gasten die het huis verlaten? Einde van het feestje? No way!

En ook al lijkt het er misschien niet op, er volgen een paar fantastische voorbeelden in ouderschap! Ten eerste: Erasmus en Bill schamen zich niet voor hun gevoelens dat ze er geen zin in hebben. Ten tweede: Ze kroppen hun gevoelens dus ook niet op, waardoor de bom op een gegeven moment barst bij het kind, Bill. Ten derde: Ze uiten hun frustratie direct EN ook nog eens bij elkaar, niet bij Bill. Ten vierde: Ze uiten niet zomaar een beetje hun frustratie (“ik vind het niet zo leuk”), nee ze uiten openlijk hoe veel ze ervan balen. Tot slot melden ze ook nog wat ze eigenlijk willen, zonder schaamte; namelijk doorgaan met hun feestje. En ze eren hun verlangen, in plaats van zich er schuldig over te voelen.

Aangezien Bill bij hun verschijnt met slechts een witte plastic zak met daarin een bijbel, wat briefjes geld en een zakje coke (ja, coke), besluiten Erasmus en Bill de situatie als volgt op te lossen: ze geven Bill mee aan de huishouder, die Bill mee neemt naar Taco Bell om wat te eten. Vervolgens roept Erasmus: “Mensen! Er is coke en een verjaardagstaart!” en de gasten stromen weer terug het huis in, de dansvloer op, waar ze allen wild uit hun dak gaan.

Het is hilarisch! Maar deze oplossing is wel ook een prachtig voorbeeld. De mannen besluiten om niet al hun eigen verlangens spontaan opzij te zetten en niet zichzelf te veroordelen over hun verlangens naar een feestje. Ze doen niet alles om maar “die goede ouders volgens het boekje te zijn”. De film laat hiermee het moralistische wegvaren,  maar niet de veiligheid van het kind. Erasmus en Paul mogen van drank en een feestje houden, ze gebruiken zelf niet de coke. Ze dealen ook geen drugs zoals de vader van Bill doet.

Ze kijken daarentegen wel naar hun eigen behoeften EN naar die van de jongen. En voorzien vervolgens alle partijen daar in. Wellicht wat excentriek en niet geheel volgens het standaard ouderschaps-plan, wat dat dan ook mag zijn, maar ze doen het. De jongen Bill wordt voorzien in zijn behoefte aan veiligheid en eten dat hij lust (ze sturen Bill met hun vertrouwde huishouder naar de Taco Bell) EN ze voorzien tegelijkertijd in hun eigen behoefte om door te gaan met waar ze zo’n zin in hadden en met hun vrienden te gaan feesten en dansen! Iedereen blij.

3. Vertrouw op je kind met eten

In het begin wil de kleine Bill alleen maar Taco Bell eten. En alleen maar, is alleen maar. Elke ouder zou er een schrikgezicht van krijgen: voor zijn ontbijt, lunch en avondeten. Paul en Erasmus vinden het eigenlijk ook maar niks, want ze zijn gewend culinaire hoogstandjes te eten, maar hebben geen idee hoe ze de jongen aan het gezonde, lekkere eten krijgen. Het enige wat hij wil eten is Taco Bell. En ze willen niet dat hij verhongert. Dus waar de meeste ouders met toetjes, omkopen en dreigen zouden reageren, rijdt Paul dagelijks op en neer om Bill te voorzien in zijn porties Taco Bell. Hilarisch! In eerste instantie lijkt het er op dat Erasmus en Paul niks van het ouderschap bakken.

Maar als je wat verder kijkt, dan besef je dat langzaam duidelijk wordt dat er een diepere laag zit. De moeder van Bill blijkt drufsverslaafd te zijn geweest en zo high te zijn geworden dat ze van 4 hoog uit het raam sprong en stierf. Daar was Bill bij. Zijn vader is verslaafd aan alcohol en verkoopt drugs. Hij belandt op een gegeven moment in de gevangenis. Bill is gewend dat er geen zekerheid is en wil niet volledig ‘landen’ in het leven van Erasmus en Paul. He doesn’t trust it. Hij houdt zich na alle veranderingen angstvallig vast aan iets vertrouwds; Taco Bell. Hij wil mogelijk ook zien of de beide mannen te vertrouwen zijn en echt voor hem zullen zorgen. Taco Bell is in die zin ook een test of Erasmus en Paul wel echt van hem houden.

En wat Erasmus en Paul fantastisch doen, is de jongen hier ruimte in geven! Ze vertrouwen op zijn aanwijzingen van wat hij wil eten. Ze moraliseren Bill niet of nauwelijks. Dus gebeurt de hilarisch en absurde situatie in de film dat de jongen wekenlang alleen maar 3x per dag Taco Bell eet. De prachtige scene waarin de culinaire chef Erasmus op een gegeven moment met Bill in Taco Bell zit en zegt dat het een van de mooiste momenten in zijn leven is, laat duidelijk zien dat het “wangedrag” van de jongen niet gaat om het eten zelf en de moraliteit rondom eten. De scene laat duidelijk zien waar het eigenlijk om draait: de verbinding. De acceptatie. De liefde tussen Erasmus en zijn kleinzoon. 

Als je dit begrijpt is het ook niet verbazingwekkend hoe Bill reageert wanneer Paul probeert Bill om te kopen om snoepjes in plaats van Taco Bell te eten, zodat Paul niet naar de fast-food-keten hoeft te rijden. Bill zegt hem “Snoepjes zijn voor na het eten!” En hij herhaalt nog een keer: “Ik wil nu Taco Bell eten voor lunch”. Hierdoor zie je al dat het hele Taco Bell debakel niet zo zeer gaat om het eten van ongezonde dingen die “niet mogen”. Het gaat niet om wie er zijn zin krijgt, grenzen stellen of gezond eten. Het gaat om iets diepers dan dat. In wezen zegt de film ook: ouderschap gaat om iets diepers dan dat.

Aan het einde van de film rijden Erasmus en Paul naar huis met Bill in de auto. Bill is zichtbaar blij dat hij bij Erasmus en Paul woont. Hij is geland in zijn nieuwe leven. Hij vertrouwt op beide heren. Erasmus en Paul zitten voorin de auto en ruziën over wat ze zullen eten voor avondeten. “Waarom vraag je het mij niet?”, zegt Bill. “Omdat je toch alleen maar Taco Bell wilt”, zegt een van de 2 mannen. En dan komt het.. Bill antwoord: “Nee, ik wil een varkenshaasje met gekarameliseerde appels en gember.”

Dit antwoord klinkt voor de meeste ouders ongelofelijk. Maar dit is absoluut hoe het werkt. Want wat gebeurd er? Bill worstelde met gevoelens en onzekerheden, maar hoeft zich nu niet langer aan Taco Bell vast te klampen. Hij is emotioneel geland bij Erasmus en Paul, voelt zich thuis en veilig. En hij heeft bevestigd gezien dat ze onvoorwaardelijk van hem houden. Dat hij zichzelf mag zijn. Dat hij keuze vrijheid heeft. Dat ze hem accepteren en ze bereid zijn in zijn wereld te kruipen om hem te begrijpen. Hij hoeft ze niet langer te “testen”. EN! Hij heeft daarnaast ook bij Erasmus en Paul gezien wat genieten van goed eten is en hij kan er nu ook zelf van genieten.

Het is zo een prachtig voorbeeld dat laat zien dat het niet werkt wanneer je je alleen richt op het eten zelf en het eetgedrag, maar het juist werkt wanneer je je richt op wat er onder het eetgedrag ligt en vanuit vertrouwen en verbinding handelt. Daar liggen ook mijn interventies in 1-op-1 begeleiding met ouders en in mijn eet-workshops. Dus.. dank Erasmus en Paul voor dit prachtige voorbeeld!

Kortom

De film speelt prachtig met alle verboden die we onszelf als ouders opleggen vanuit schaamte en schuldgevoelens. Dingen die afstammen van gedachtengoed uit opvoedboeken van 1800-zoveel. Zo zit Erasmus met een glas whiskey achter het stuur, maar hij is niet dronken. In tegenstelling tot de vader van Bill, die een fles sterke drank achterover slaat, terwijl hij met Bill in de auto zit en hij gevaarlijk heen en weer zwabbert (en een botsing maakt). Natuurlijk is het wijzer om niet te drinken en auto te rijden, maar wat ik zie in de film is dat ze ons laat nadenken over hoe strak we moraliseren en hoe vaak we gevangen zijn in goed en fout denken, schuld en schaamte.

De film laat dus voor mij steeds weer prachtig zien waar het in ouderschap wat mij betreft werkelijk om draait: niet de zwart-witte moraal hoe goed of fout gedrag er letterlijk als een dogmatisch plaatje uit ziet, gedrag van zowel ouders als kind. De film geeft het loskomen van die vastgeroeste moraal voor mij weer, weg van het dogmatische denken. De film laat zien dat ouderschap in werkelijkheid gaat over een diepere laag dan het zichtbare.

Die diepere laag draait niet om oppervlakkige oordelen van goed of fout gedrag, maar gaat over de relatie tussen mensen, de verbinding met onszelf, met elkaar, met ons kind. Wat er onder het gedrag ligt, wat ons drijft. Weg van de schaamte, schuldgevoelens; Acceptatie van onszelf, van ons kind, vertrouwen, autonomie, veiligheid, liefde en warmte. Dat is een Ideal Home.

Werkelijk een prachtige film die het allemaal met zoveel humor brengt! Wil je dus eens heerlijk lachen en ook wat meer loskomen van je eigen schuldgevoel en schaamte rondom ouderschap? Ga dan vooral de film ‘Ideal Home’ zien!