Sommige ouders zijn overtuigd voorstander van slaaptraining, anderen kiezen voor slaaptraining uit wanhoop na nachten van slapeloosheid. Soms zijn ouders radeloos, wanneer hun kind van 7 maanden of ouder nog steeds standaard om het uur wakker wordt. Andere ouders zijn niet op de hoogte gebracht van de behoeften van een jonge baby en slaap-trainen hun kindje vanaf zeer jonge leeftijd.

Hoe dan ook, slaaptraining experts raden al deze ouders aan om hun kind te slaap-trainen door hem alleen te laten huilen, tijdelijk kort te laten huilen met een wekker en dit steeds meer op te rekken, je baby niet op te pakken en een strak ritme en regime aan te houden. Andere trainers leggen rigide systemen op door een baby in te bakeren en heel hard in het oor een sush geluiden te maken.

Andere goedbedoelde vrienden wijzen op de nadelen van al die technieken en raden dan juist weer aan om dat allemaal niet te doen, en er op te vertrouwen dat het vanzelf wel over zal gaan en dat het er nu eenmaal bij hoort. Dat kan echter betekenen dat ouders die al doodmoe zijn, nog meer op hun tenen moeten gaan lopen. Ook dat lijkt me geen fijne oplossing.

Ik zou graag willen dat je weet dat er nog een 3e weg is. Want je hoeft niet te slaap trainen en ook niet de slapeloze nachten eindeloos uit te zitten. Je kunt er zeker wat aan doen, zonder te trainen en wel de verbinding met je kind behouden. Daar heb ik hier en hier meer over geschreven.

In dit artikel wil ik graag de vraag van sommigen beantwoorden, waarom ik niet met slaap training werk. Maar ben je nu tevreden over je slaaptraining, laat de rest van dit stuk dan voor wat het is. Dit stuk is vooral bedoelt voor ouders die twijfelen en op zoek zijn naar informatie over de nadelen van slaaptraining.

 

Oh jee ik heb aan slaaptraining gedaan!

Veel ouders hebben wel eens een poging tot training gedaan, ook al voelde het niet goed. Er zijn immers ook zoveel instanties en boeken die ouders willen overtuigen van het nut van slaaptraining. Niet alleen dat, ze claimen ook allemaal dat het niet schadelijk is en anderen claimen dat het geen vorm van slaaptraining is. Het kan dan heel moeilijk zijn om een andere wijze te vinden of je eigen mening te vormen en te volgen.

En er zijn ook ouders die toch slaaptraining met hun baby hebben gedaan en die er achteraf enorm verdrietig over zijn en schuldgevoelens aan over hebben gehouden. En tegelijkertijd zijn er ouders die op dit moment doodmoe zijn van het nachten lang vele wakker worden van hun kleintje en die twijfelen of slaaptraining voor hen de juiste weg is. Heel begrijpelijk!

Als je ergens twijfelt en jij merkt dat je graag meer wilt weten waarom ik zelf niet met slaaptraining werk, dan nodig ik je uit om verder te lezen. Dat wil ik je tegelijkertijd er ook aan herinneren zacht te zijn naar jezelf, als je je kindje wel eens geslaaptraind hebt!

 

Mijn 7 redenen

Hier, zoals beloofd, 7 van de belangrijkste redenen waarom ik niet met slaaptraining werk:

 

1. Baby’s verliezen het contact met zichzelf

Baby’s zijn compleet afhankelijk van ons voor hun overleven. Ze hebben daarom een natuurlijke behoefte aan onze nabijheid. Wanneer er zelden op baby’s wordt gereageerd, heeft dit direct effect op hun welzijn. In het extreme geval gebeurde dit in tehuizen in 1915 en 1940 in de Verenigde Staten, waarin baby’s zo min mogelijk aangeraakt werden en het huilen zoveel mogelijk onbeantwoord. Het bleek dat 90% van de baby’s binnen een jaar stierven. Zo belangrijk is nabijheid en aanraking voor een baby!

Het doel van slaaptraining is dat een baby afleert om te slapen met onze nabijheid. Wat hij daarom moet leren is zijn behoefte aan nabijheid te onderdrukken. Wanneer er namelijk geen respons komt op de roep van een baby, dan kan ze niet anders dan de signalen van haar lijf en haar behoefte aan nabijheid proberen te negeren. We leren dan dus om uit contact te gaan met onze behoeften en gevoelens. Een baby doet dat bijvoorbeeld door zich vast te grijpen aan een favoriete knuffel, een speen of te zuigen op hun duim (A. Solter, Ph.D., Baby’s weten wat ze willen). Zo lijkt het of baby’s zichzelf doorgaans weer terug in slaap kunnen krijgen. Slaaptrainers vertellen ons dan dat dit  “zichzelf troosten” heet.

Ik wil echter liever mensen van baby af aan in contact helpen blijven met de behoeften van ons lijf, zodat we als volwassenen vol zelfvertrouwen in contact kunnen staan met wat wij werkelijk nodig hebben en niet wat we denken nodig te hebben (een speen, een flesje, eten, een sigaret, nieuwe spullen en ga zo maar door).

 

2. Ouders verliezen vertrouwen in zichzelf

Hoe dichter je je baby bij je houdt, hoe meer jouw lijf ingespeeld raakt op de signalen van je kind. Je lichaam reageert op de nabijheid van je kind door de aanmaak van hormonen, de aanmaak van moedermelk en kan op kilometers afstand zelfs een toeschiet reflex hebben, wanneer je baby honger heeft. Dus door die nabijheid met je kind ontwikkel je als moeder (en als vader) steeds meer je intuïtie. Ook wordt tijdens de zwangerschap je geur en gehoor beter, zodat je gevoelig wordt voor de signalen van je kind. Je gaat lichter slapen en wordt sneller wakker zodat je kan reageren op de behoeften van je baby.

Slaaptraining adviseert om tegen dit natuurlijke mechanisme in te gaan en de afstand tussen jou en je baby te vergroten. Je dooft daarmee je eigen instincten en het wordt dan steeds lastiger de signalen van je kind te lezen. Dit ondermijnt je eigen intuïtie en zelfvertrouwen om je kind te begrijpen en er adequaat op in te kunnen spelen. Ik wil juist liever dat je als ouder kan groeien in je zelfvertrouwen en goed naar je intuïtie als ouder kunt luisteren.

3. Het verbreekt de verbinding met je kind

Ouderschap betekent dat je een relatie van vertrouwen gaat opbouwen met een ander mens. We noemen dat in de begintijd ook wel ‘veilige hechting’. Slaap training gaat daar regelrecht tegenin en is gebaseerd op het letterlijk verbreken van de verbinding met je kind: niet reageren op huilen, de deur dicht doen, het lichamelijk contact onthouden, niet je kind aankijken, reacties uitstellen, je kind tot stilte manen met shushen of speentjes, je kind inwikkelen zodat je elkaar niet goed meer kunt voelen, niet luisteren naar je kind, je kind negeren, enzovoorts. Stel je voor dat je partner zo reageerde? Of je manager?

Ik wil liever dat je als ouder leert hoe je als gezin weer heerlijk kunt slapen EN tegelijk met je kinderen een band van vertrouwen kan opbouwen, waardoor ze opgroeien met een diep, lichamelijk vertrouwen dat ze jou altijd om hulp kunnen vragen en naar je toe kunnen komen, ook als ze tieners zijn.

 

4. Het ondermijnt het zelfvertrouwen van een kind

Baby’s zijn compleet afhankelijk van anderen. Hoe en wanneer er op hem gereageerd wordt is voor een baby een maatstaf voor zijn gevoel van veiligheid, eigenwaarde en geliefd zijn. Als er structureel niet of later op signalen gereageerd wordt, verliest een baby het vertrouwen dat er op hem gereageerd en voor hem gezorgd wordt.

Omdat een baby nog niet voldoende zijn rationele hersengebied heeft ontwikkeld, wordt deze ervaring op een dieper, emotioneel niveau in het geheugen gegrift. En ook al bedoelen ouders het niet zo, wanneer een baby roept om nabijheid en die roep niet beantwoord wordt, ervaart hij dat als de boodschap dat hij het niet waard is om liefde te ontvangen. Hij leert ook: de wereld is niet te vertrouwen en ik heb er geen controle over.

Slaaptraining is geslaagd wanneer kinderen stoppen met vragen om nabijheid en geleerd hebben dat hun roep om nabijheid geen zin heeft. In de psychologie wordt dit ook wel “aangeleerde hulpeloosheid” genoemd. Slaaptraining ondermijnt dus niet alleen het vertrouwen van een kind in zijn omgeving en de relatie met zijn verzorgers, maar ook het vertrouwen in zijn eigen kunnen en controle over zijn leven.

5. Het is symptoom bestrijding

Methodes die adviseren om een kind lang, dan wel kort te laten huilen, in te bakeren, te shushen, wekkers te zetten, enzovoorts zijn allemaal methoden die proberen om het gedrag van een kind van buitenaf te controleren. Het gaat hier niet om het begrijpen van een baby en waarom een baby niet slaapt, maar slechts om het resultaat: om haar stil te krijgen, het huilen op te laten houden en haar te laten slapen. Dat is op zich begrijpelijk als je als ouder doodmoe met je ogen staat te knipperen en je koffie in een bloemenvaas giet om vervolgens met je ongekamde haar op werk te verschijnen.

Je hebt dan misschien het gewenste gedrag (een kind roept niet meer om hulp en zorgt dat het zichzelf weer in slaap wiegt als het wakker wordt in de nacht), maar de onderliggende oorzaak van het probleem is er niet mee aangepakt. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een kind slecht slaapt vanwege een allergie of vanwege een traumatische geboorte. Ik ga dus liever op zoek naar de oorzaak.

6. Het verhoogt stress

Een baby die alleen wordt gelaten met zijn verdriet raakt in de stress. Het cortisol niveau in het lijfje schiet omhoog. Dat cortisol niveau blijkt zelfs nog hoog te blijven, ook als de baby het opgegeven heeft en het huilen gestopt is. Dus terwijl we denken dat de methode “werkt”, ligt ons kind eigenlijk in stilte in stress. Onderzoeker Michael Commons en Patrice Miller van het department van Psychiatrie aan de universiteit van Harvard zeggen over het alleen laten huilen van een baby:

“Ouders zouden moeten erkennen dat wanneer ze hun baby onnodig laten huilen, dit de baby permanent beschadigt. (..) De stress als gevolg van scheiding op jonge leeftijd, verandert de hersenen van een baby zo dat ze als volwassenen gevoeliger zijn voor stress in hun leven.”

Bovendien, volgens Dr. Margot Sunderland kan genoeg cortisol de neuronen in onze hersenen doen afsterven. Daarentegen bevordert fysieke liefdevolle nabijheid juist de groei van de hersenen, volgens slaap-onderzoeker en professor James McKenna. Stress tast bovendien ook het immuunsysteem aan. Kortom, ik wil baby’s liever niet in onnodige situaties van stress brengen. Zonder slaaptraining is het leven van een baby al stressvol genoeg!

7. De methode is incompleet

Bij slaap training wordt er zogenaamd gekeken naar de behoeften van ouder (slaap) en kind (slaap), maar het is een verkapte manier om vooral naar de behoeften van de ouder te kunnen kijken: de behoefte aan meer rust en slaap. Die behoefte is natuurlijk hartstikke legitiem. En natuurlijk wordt er binnen de methode van slaaptraining ook gekeken naar de behoefte “slaap” van het kind, maar de modellen van slaaptraining kijken niet naar de andere primaire behoeften van een baby, zoals de behoefte aan nabijheid, fysieke aanraking of de behoefte aan verwerking van alledaagse stress en geboorte stress. Slaaptraining  kort daarmee de baby in haar andere behoeftes. Ik werk daarom liever met een model dat kijkt naar meerdere behoeften van ouders en baby, zodat allen daadwerkelijk met een gerust hart kunnen slapen.

 

Kortom..

Voor mij dus genoeg redenen om niet met slaaptraining te werken en te kiezen voor andere manieren. Laten we samen werken aan een wereld waarin kinderen van jongs af aan leren om in hun kracht te staan, in verbinding met zichzelf en anderen. En heb je wel al geslaap-traint? Weet dan dat elke dag, elk moment de band met je kind weer kunt versterken!

Wil je na het lezen van dit stuk meer informatie over andere manieren? Hoe je je kind kan helpen met inslapen zonder slaaptraining? Lees dan gratis hier meer artikelen, of hier een boek over baby’s uit mijn boekenlijst. Zoek je juist onmiddellijke en meer persoonlijke ondersteuning? Je bent welkom voor een gratis introductie consult om te zien of je mij en mijn werkwijze fijn vindt en of ik je kan helpen.

Of..

Doe nu de online training Zachtjes Slapen met Aware Parenting, klik hier, meld je aan en krijg binnen 48 uur toegang